Η πρόωρη εκσπερμάτιση είναι το δεύτερο σε συχνότητα πρόβλημα στη σεξουαλική ζωή των ανδρών, μετά τη στυτική δυσλειτουργία, καθώς το ένα τρίτο των ανδρών φαίνεται ότι αντιμετωπίζει το συγκεκριμένο πρόβλημα.

Ένα σημαντικό ερώτημα που μπορεί βέβαια να τεθεί είναι τι σημαίνει πρόωρη εκσπερμάτιση, πως μπορούμε να την ορίσουμε; Πρόωρη εκσπερμάτιση είναι η εκσπερμάτιση που γίνεται ακούσια, χωρίς δηλαδή να μπορεί ο άνδρας να έχει τον έλεγχο σε αυτή.

Στις περιπτώσεις που παρουσιάζεται η συγκεκριμένη δυσλειτουργία ο άνδρας μπορεί να εκσπερματίσει πριν και αμέσως μετά τη διείσδυση στον κόλπο της γυναίκας. Το γεγονός αυτό μπορεί να επηρεάσει αρνητικά το ζευγάρι, προκαλώντας δυσφορία και πολλές φορές απομάκρυνση και αποφυγή της σεξουαλικής επαφής.

Η συγκεκριμένη δυσλειτουργία παρουσιάζεται συνήθως από την αρχή της σεξουαλικής ζωής του άνδρα, ενώ πολλές φορές μπορεί να υπάρχει ύφεση του προβλήματος, ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν σε συγκεκριμένες περιόδους στην πορεία της σεξουαλικής του ζωής.

Ένας χαρακτηριστικός ορισμός είναι η αδυναμία του άνδρα να φέρει σε οργασμό τη σύντροφό του διά της κολπικής επαφής στις μισές σεξουαλικές συναντήσεις τους, με την προϋπόθεση βέβαια ότι η γυναίκα δεν έχει πρόβλημα οργασμικής κορύφωσης.

Ψυχολογικές οι αιτίες

Τα αίτια της πρόωρης εκσπερμάτισης είναι κυρίως ψυχογενή. Παρ' όλα αυτά, σε κάποιες περιπτώσεις η συγκεκριμένη δυσλειτουργία μπορεί να σχετίζεται και με οργανικούς παράγοντες όπως είναι η προστατίτιδα, ο βραχύς χαλινός, οι κακώσεις του νωτιαίου μυελού, ο σακχαρώδης διαβήτης, καθώς και οι παθήσεις του θυρεοειδούς σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες.

Οι ψυχολογικοί παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν στην πρόωρη εκσπερμάτιση είναι η προσωπικότητα του άνδρα, αλλά και το πώς βιώνει ο ίδιος τον σεξουαλικό του ρόλο και τη σχέση του με τη σύντροφό του. Μία ακόμη σημαντική παράμετρος που επηρεάζει τη σεξουαλική λειτουργία είναι οι πρώτες σεξουαλικές εμπειρίες, μέσα από τις οποίες έχει «μάθει» να εκσπερματίζει γρήγορα.

Ο άνδρας στην έναρξη της σεξουαλικής του ζωής βιώνει την εκσπερμάτιση ως επιβεβαίωση του σεξουαλικού του ρόλου. Πολύ συχνά, οι πρώτες σεξουαλικές επαφές βιώνονται με άγχος είτε με κάποια κοινή γυναίκα η οποία επιβραβεύει το «γρήγορο τελείωμα» είτε με ανησυχία για τον χώρο και τον χρόνο που υπάρχει διαθέσιμος για τον νεαρό άνδρα και την κοπέλα του. Οι εμπειρίες αυτές μπορεί να παίξουν σημαντικό ρόλο στη ανάπτυξη και εξέλιξη μιας σεξουαλικής δυσλειτουργίας, σε συνδυασμό με στοιχεία της προσωπικότητας του άντρα.

Η προσωπικότητα του άνδρα που βιώνει δυσκολία στον έλεγχο της εκσπερμάτισης χαρακτηρίζεται από έλλειψη αυτοπεποίθησης, άγχος, βιασύνη, καθώς και επιδίωξη της τελειότητας. Ο άνδρας που αντιμετωπίζει το συγκεκριμένο πρόβλημα βιώνει έντονο άγχος στην προσπάθειά του να ανταποκριθεί στο έπακρο στις «υψηλές προσδοκίες» που εκτιμά ότι έχουν οι άλλοι από εκείνον, γεγονός που δεν αφορά μόνο τις σεξουαλικές του σχέσεις αλλά και άλλους τομείς της ζωής του.

Τα χαρακτηριστικά αυτά της προσωπικότητάς του παίζουν σημαντικό ρόλο και στη σεξουαλική του ζωή, καθώς το άγχος που γενικότερα τον διακατέχει αφορά και τον σεξουαλικό του ρόλο. Η ματαίωση της επιθυμίας του να ανταποκριθεί «τέλεια» στον σεξουαλικό του ρόλο εντείνει την ανασφάλεια του και τη δυσκολία του να εκφράσει τα συναισθήματά του, οδηγώντας τον σε έναν φαύλο κύκλο άγχους και επιβεβαίωσης των φόβων του.

Αποτέλεσμα της συναισθηματικής δυσφορίας που αισθάνεται ο ίδιος για το πρόβλημα είναι η επιδείνωση του προβλήματος με την εμμονή των σκέψεών του κάθε φορά που έρχεται σε επαφή με τη σύντροφό του: «Θα μπορέσω να "κρατηθώ"; Πάλι θα είμαι γρήγορος. Θα θυμώσει εκείνη. Νιώθω ότι ξεφτιλίζομαι».

Ο ρόλος της γυναίκας

Η πρόωρη εκσπερμάτιση επηρεάζει και επηρεάζεται σημαντικά όχι μόνο από το πώς εκφράζεται ο άνδρας μέσα σε μία σχέση, αλλά και από τη στάση και την προσωπικότητα της συντρόφου του.

Είναι πολύ συχνό φαινόμενο στην αρχή μιας σχέσης να παρουσιάζεται μια δυσκολία στον έλεγχο της εκσπερμάτισης. Η πιθανότητα να παρουσιαστεί μια τέτοια δυσκολία αυξάνεται όταν ο άνδρας νιώθει έντονη έλξη και επιθυμία για τη γυναίκα.

Η γρήγορη εκσπερμάτιση όμως αφήνει ανικανοποίητη τη γυναίκα, προκαλώντας συχνά τον θυμό και την αγανάκτησή της στη σκέψη ότι ο σύντροφός της νοιάζεται μόνο για τη δική του απόλαυση, αδιαφορώντας για τη δική της ικανοποίηση και αφήνοντάς την «στα κρύα του λουτρού».

Η δυσφορία που βιώνει η γυναίκα εκφράζεται συχνά με ένταση και συγκρούσεις, οδηγώντας σταδιακά σε απομάκρυνση του ζευγαριού. Ο άνδρας αισθάνεται ανεπαρκής να ικανοποιήσει τη σύντροφό του και φοβάται στη σκέψη ότι και πάλι δεν θα μπορέσει να «κρατηθεί». Σκέφτεται τις συνέπειες και αισθάνεται άγχος για το ποια μπορεί να είναι η αντίδρασή της. Αδυνατεί να εκφράσει τα συναισθήματά του και προσπαθεί με κάθε τρόπο να ελέγξει την κορύφωσή του.

Πολύ συχνά, κατά τη διάρκεια της επαφής μπορεί να κάνει αρνητικές έως και «μακάβριες» σκέψεις ώστε να μειώσει την ηδονή. Άλλες φορές, στην προσπάθειά του αυτή μπορεί να καταφύγει στον αυνανισμό λίγο πριν από τη σεξουαλική επαφή, κρυφά από τη σύντροφό του, ευελπιστώντας να αυξήσει τον χρόνο που μπορεί να «κρατηθεί». Τέλος, μπορεί να καταφύγει στη χρήση επιβραδυντικών αλοιφών, οι οποίες όμως μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά την απόλαυση αλλά και τη στύση του.

Η στάση της γυναίκας λοιπόν, καθώς και η ψυχική της κατάσταση, μπορεί να επηρεάσουν σημαντικά τον άνδρα που βιώνει την πρόωρη εκσπερμάτιση. Μια γυναίκα με δυναμική παρουσία, η οποία επιθυμεί και διεκδικεί τον έλεγχο στη σεξουαλική επαφή και γενικότερα στη σχέση, μπορεί να επιδεινώσει την ήδη υπάρχουσα δυσκολία ελέγχου της εκσπερμάτισης. Αυτό σχετίζεται και με το γεγονός ότι πολύ συχνά ένας άνδρας μπορεί να είναι «πρόωρος» με συγκεκριμένες γυναίκες ή ακόμη και κατά περιόδους της ζωής του με την ίδια γυναίκα.

Τρόποι αντιμετώπισης

Η πρόωρη εκσπερμάτιση μπορεί να αντιμετωπιστεί με τρεις τρόπους:
* Ψυχοθεραπεία. Λαμβάνοντας υπόψη μας ότι η πρόωρη εκσπερμάτιση οφείλεται πρωτίστως σε ψυχογενή αίτια, είναι σημαντικό στην αντιμετώπισή της να εστιάσουμε σε στοιχεία της προσωπικότητας του άνδρα, αλλά και σε εμπειρίες που έχουν συμβάλει στη διαμόρφωση της συγκεκριμένης δυσλειτουργίας. Έχοντας εστιάσει στα αίτια μπορούμε να επικεντρωθούμε σε τρόπους διαχείρισης του προβλήματος, αλλά και σε τεχνικές που βοηθούν στην ανάπτυξη του έλεγχου της εκσπερμάτισης.
* Φαρμακευτική αγωγή. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι υπάρχει φαρμακευτική αγωγή η οποία συμβάλλει σημαντικά στον έλεγχο της εκσπερμάτισης. Τα συγκεκριμένα φάρμακα δεν έχουν κατασκευαστεί για την αντιμετώπιση του συγκεκριμένου προβλήματος, καθώς είναι αντικαταθλιπτικά. Ωστόσο, ενισχύουν σημαντικά τον έλεγχο της εκσπερμάτισης. Μπορούν να χορηγηθούν μόνο με συνταγή γιατρού και εφόσον κριθεί ότι είναι κατάλληλα για την εκάστοτε περίπτωση.
* Συνδυασμός φαρμακευτικής αγωγής και ψυχοθεραπείας. Ο συνδυαστικός τρόπος αντιμετώπισης έχει πολύ σημαντικά ποσοστά επιτυχίας, καθώς η αίσθηση του ελέγχου της εκσπερμάτισης σε σχετικά σύντομο χρόνο μετά τη χορήγηση του φαρμάκου ενισχύει το κίνητρο και τη δέσμευση στη θεραπευτική διαδικασία.

Όταν καθυστερεί η εκσπερμάτιση...

Εκτός από την πρόωρη εκσπερμάτιση, υπάρχει και η ανεσταλμένη, δηλαδή η αδυναμία εκφόρτισης σπέρματος κατά τη σεξουαλική επαφή.

Ο άνδρας που αντιμετωπίζει τη συγκεκριμένη σεξουαλική δυσλειτουργία μπορεί να αδυνατεί να εκσπερματίσει μέσα στον κόλπο της συντρόφου του, αλλά να καταφέρνει να εκσπερματίσει με αυνανισμό ή με στοματικό σεξ. Είναι σημαντικό βέβαια να σημειωθεί ότι σε κάποιες περιπτώσεις η ανεσταλμένη εκσπερμάτιση υπάρχει ακόμα και κατά τον αυνανισμό.

Η συγκεκριμένη διαταραχή, αν και δεν είναι ευρέως γνωστή, έχει αυξηθεί σημαντικά μέσα στα τελευταία χρόνια, καθώς το ποσοστό των ανδρών που βιώνουν το συγκεκριμένο πρόβλημα έχει φθάσει στο 5% σε σχέση με το 1% που είχε εκτιμηθεί το 1998. Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το Ινστιτούτο Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας, το μεγαλύτερο ποσοστό που αντιμετωπίζει τη συγκεκριμένη δυσλειτουργία είναι άνδρες ηλικίας 20-30 ετών.

Πού οφείλεται

Τα αίτια της ανεσταλμένης όπως και της πρόωρης εκσπερμάτισης είναι κυρίως ψυχογενή. Παρ' όλα αυτά, είναι σημαντικό να αναφερθούν και οι περιπτώσεις στις οποίες το συγκεκριμένο πρόβλημα μπορεί να σχετίζεται με οργανικούς παράγοντες ή με φαρμακευτική αγωγή.
* Ψυχολογικά αίτια. Τα ψυχολογικά αίτια που μπορεί να οδηγήσουν στην ανεσταλμένη εκσπερμάτιση είναι η προσωπικότητα του άνδρα, η σχέση του με τη σύντροφό του, καθώς και το πώς βίωσε τον σεξουαλικό του ρόλο στην αρχή της σεξουαλικής του ζωής.

Ο άνδρας που αδυνατεί να εκσπερματίσει κατά τη σεξουαλική επαφή βιώνει έντονο άγχος για τον σεξουαλικό του ρόλο, καθώς εγκλωβίζεται καταναγκαστικά στη σκέψη ότι «πρέπει» να εκσπερματίσει. Η σύντροφος νιώθει ματαίωση στη σκέψη ότι ο άνδρας αδυνατεί να έρθει σε οργασμό μαζί της, γεγονός που μειώνει την αυτοπεποίθησή της και μπορεί να οδηγήσει το ζευγάρι σε συγκρούσεις.

Στοιχεία της ψυχολογίας του άνδρα είναι η δυσκολία στην έκφραση των συναισθημάτων, η επιθυμία ελέγχου των καταστάσεων που βιώνει, αλλά και η δυσκολία του να αποκοπεί από τη γονεϊκή επιρροή. Επίσης, η αυστηρή ανατροφή είναι ένα κύριο στοιχείο του προφίλ των ανδρών που βιώνουν το συγκεκριμένο πρόβλημα.

* Φαρμακευτική αγωγή. Τα φάρμακα που μπορεί να σχετίζονται με την ανεσταλμένη εκσπερμάτιση είναι τα αντικαταθλιπτικά, τα αγχολυτικά, τα αντιυπερτασικά, τα κατασταλτικά του κεντρικού νευρικού συστήματος και τα νευροληπτικά.

* Προβλήματα υγείας. Τα προβλήματα υγείας που μπορεί να σχετίζονται με το συγκεκριμένο σεξουαλικό πρόβλημα είναι ο σακχαρώδης διαβήτης, οι βλάβες του νωτιαίου μυελού, καθώς και παθήσεις των οσφυϊκών γαγγλίων.

Ψυχολογική αντιμετώπιση

Η αντιμετώπιση της ανεσταλμένης εκσπερμάτισης γίνεται μέσω της ψυχοθεραπείας, με τη βοήθεια ψυχολόγου ειδικευμένου σε θέματα σεξουαλικής υγείας. Όπως στην περίπτωση της πρόωρης εκσπερμάτισης, έτσι και στην ανεσταλμένη, διερευνώνται στοιχεία της προσωπικότητας του άνδρα, καθώς και της σχέσης του με τη σύντροφό του, ενώ παράλληλα η θεραπεία επικεντρώνεται σε τρόπους αντιμετώπισης μέσω τεχνικών που βιώνει την εκσπερμάτισή του με την ερωτική του σύντροφο είτε κατά τη διάρκεια του σεξουαλικού παιχνιδιού είτε κατά την ίδια τη σεξουαλική πράξη-διείσδυση (sex therapy).

Η Χρυσούλα Φερίδου είναι συμβουλευτική ψυχολόγος στο Ινστιτούτο Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, σε όλο τον κόσμο περίπου 250 εκατομμύρια άτομα προσβάλλονται από λοιμώξεις μεταδιδόμενες σεξουαλικά - μερικές φορές με τραγικές συνέπειες για τα προσβαλλόμενα άτομα _, οι οποίες κυμαίνονται από στείρωση λόγω γονόκοκκου στις γυναίκες έως θάνατο ύστερα από προσβολή από τον ιό της ανοσολογικής ανεπάρκειας (ΗΙV/AIDS).

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει αντικαταστήσει τον όρο Σεξουαλικά Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ) με τον όρο Λοιμώξεις Μεταδιδόμενες Σεξουαλικά (ΛΜΣ), για να συμπεριλάβει και τις περιπτώσεις των ατόμων χωρίς συμπτώματα.

Προδιαθεσικοί παράγοντες για την εμφάνιση ΛΜΣ θεωρούνται το γυναικείο φύλο, η έναρξη σεξουαλικής ζωής σε μικρή ηλικία, η σεξουαλική συμπεριφορά τις δύο πρώτες δεκαετίες της σεξουαλικής ζωής, οι πολλαπλοί ερωτικοί σύντροφοι και η συχνή εναλλαγή τους, το ιστορικό προηγούμενου σεξουαλικά μεταδιδόμενου νοσήματος, η λοίμωξη από τον ιό HIV, καθώς και το χαμηλό κοινωνικοοικονομικό επίπεδο.

Οι πιο συχνές ΛΜΣ είναι η γονόρροια, η σύφιλη, αυτές από τα χλαμύδια, από τον έρπητα γεννητικών οργάνων, από τις τριχομονάδες, καθώς και οι λοιμώξεις από τους ιούς των θηλωμάτων του ανθρώπου.

Παγκόσμια είχε καταγραφεί μείωση των ΛΜΣ στη δεκαετία 1990-2000, που συμπίπτει με την αύξηση του AIDS, αλλά κατά την τρέχουσα δεκαετία έχει παρατηρηθεί εκ νέου αύξηση που συνδέεται με τη χαλάρωση των μέτρων πρόληψης.

Θα πρέπει να γίνει απόλυτα κατανοητό ότι οι κλινικές εκδηλώσεις και τα συμπτώματα των ασθενών προέρχονται κυρίως από τα γεννητικά όργανα: από το πέος ή το αιδοίο, με έκκριμα, κάψιμο, κνησμό, περιοδικό πόνο, εξελκώσεις, πρόσμιξη αίματος στο σπέρμα, προστατίτιδα, διόγκωση όρχεως, πόνος κατά την ούρηση, πόνος κατά τη συνουσία, σαλπιγγίτιδα, ή συμπτώματα από τον πρωκτό με εξελκώσεις, πόνο ή αποβολή εκκρίματος.

Συμπτώματα όμως μπορεί να υπάρχουν και εκτός των γεννητικών οργάνων, όπως από το μάτι, τα χείλη, το στόμα, τον φάρυγγα, το δέρμα, το ήπαρ, τις αρθρώσεις, από τις μήνιγγες (μηνιγγίτιδα) και, σπάνια, από την καρδιά με εκδήλωση ενδοκαρδίτιδας.

Τις ΛΜΣ μπορούμε να τις χωρίσουμε σε τέσσερις κατηγορίες, αναλόγως με το αίτιό τους: σε αυτές που οφείλονται σε βακτήρια, σε αυτές που οφείλονται σε ιούς, σε εκείνες που προκαλούνται από παράσιτα, και στις μυκητιάσεις.

Μικροβιακές λοιμώξεις

Στην κατηγορία αυτή ανήκουν η σύφιλη, τα χλαμύδια και οι γονοκοκκικές λοιμώξεις. 

* Γονόκοκκος. Οι κλινικές εκδηλώσεις των λοιμώξεων από γονόκοκκο εμφανίζονται 2-7 ημέρες μετά την ύποπτη επαφή. Στον άνδρα εκδηλώνονται κυρίως σαν ουρηθρίτιδα (κάψιμο στην ούρηση και αποβολή πυώδους υγρού) που είναι γνωστή ως βλενόρροια. Επίσης, μπορεί να υπάρχει προσβολή του προστάτη, του όρχεως, των επιδιδυμίδων, του πρωκτού - ορθού (αποστήματα, συρίγγια) και του φάρυγγα.

Στη γυναίκα, σε ποσοστό 70% των περιπτώσεων δεν υπάρχουν συμπτώματα. Όταν αυτά υπάρχουν εμφανίζονται ως τραχηλίτιδα, ουρηθρίτιδα (δυσουρία, κάψιμο στην ούρηση, πύον, προσβολή παρουρηθρικών αδένων) και σαλπιγγίτιδα.

Σπανιότερα, μπορεί να υπάρχουν σοβαρές εκδηλώσεις με πυρετό, προσβολή δέρματος, αρθρώσεων, οφθαλμού, μηνίγγων, καρδιάς. Η διάγνωση είναι απλή, κλινική και εργαστηριακή με απομόνωση του μικροβίου από το πύον. Η θεραπεία είναι εύκολη με τη χορήγηση αντιβιοτικών, ύστερα από αποκλειστική σύσταση του θεράποντος γιατρού. Επιβάλλεται πάντοτε να γίνεται θεραπεία και του (ή της) σεξουαλικού συντρόφου. Πάντοτε θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι μπορεί να υπάρχει και δεύτερη ΛΜΣ από άλλο παθογόνο μικροοργανισμό, η οποία επίσης πρέπει να θεραπεύεται.

Εάν μολυνθούμε, δεν καταλείπεται ανοσία, και υπάρχει κίνδυνος επαναμόλυνσης εάν δεν λαμβάνονται τα μέτρα πρόληψης.
* Σύφιλη. Είναι νόσος που εμφανίζεται αποκλειστικά στον άνθρωπο και μεταδίδεται κατά κύριο λόγο σεξουαλικά και σπάνια από την έγκυο μητέρα στο παιδί. Την τελευταία δεκαετία, τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκόσμια έχει παρατηρηθεί αύξηση των κρουσμάτων.

Η σύφιλη χωρίζεται σε διάφορα στάδια από κλινικής πλευράς: στην πρωτογόνο σύφιλη, στην δευτερογόνο και στην τριτογόνο.

Η πρωτογόνος σύφιλη έχει χρόνο εμφάνισης των συμπτωμάτων (επώαση) περίπου τριών εβδομάδων από την ύποπτη επαφή. Εκδηλώνεται κυρίως σαν εξέλκωση (πληγή) μεγέθους 5-20 χιλιοστών, χωρίς πόνο, με όρια περιγεγραμμένα και ομαλά, με καθαρή επιφάνεια. Η επούλωση εμφανίζεται σε 3-5 εβδομάδες. Αυτές οι βλάβες μπορούν να βρεθούν στο πέος, στα χείλη του αιδοίου, στον τράχηλο, σπάνια στον κόλπο αλλά και στον πρωκτό, στη στοματική κοιλότητα, στη γλώσσα και στις αμυγδαλές, ανάλογα με τις σεξουαλικές πρακτικές.

Δύο μήνες περίπου μετά την ύποπτη επαφή ή έξι εβδομάδες μετά την εξέλκωση, εμφανίζεται η δευτερογόνος συφιλίδα (διασπορά του μικροβίου στον οργανισμό).

Η τριτογόνος συφιλίδα εμφανίζεται έπειτα από πολλά χρόνια από την αρχική προσβολή και αφορά άτομα που δεν έχουν καθόλου ή έχουν ατελώς θεραπευθεί. Οι βλάβες αφορούν το δέρμα, τα οστά, το ήπαρ, την καρδιά, τον εγκέφαλο και τα νεύρα.

Η διάγνωση είναι κλινική και επιβεβαιώνεται με την αναζήτηση του μικροβίου από τις βλάβες καθώς και με ορολογικές εξετάσεις αίματος (VDRL, TPHA).

Η θεραπεία στα πρώτα στάδια είναι απλή, με αντιβιοτικά και η νόσος απόλυτα θεραπεύσιμος. Η θεραπεία στα επόμενα στάδια είναι πλέον σύνθετη.

Θα πρέπει και εδώ να τονισθεί ότι είναι απαραίτητη η παράλληλη θεραπεία του (ή της) σεξουαλικού συντρόφου, η αναζήτηση και άλλων λοιμώξεων μεταδιδομένων σεξουαλικά, καθώς και ότι η θεραπεία δεν αφήνει ανοσία (δηλαδή υπάρχει κίνδυνος επαναμόλυνσης εάν δεν ληφθούν προφυλακτικά μέτρα). 

* Χλαμύδια. Είναι λοιμώξεις πάρα πολύ κοινές, που ευθύνονται για ποσοστό 30-50% των μη γονοκοκκικών ουρηθρήτιδων στον άνδρα και για 30-50% των σαλπιγγίτιδων στις γυναίκες.

Χαρακτηριστικό των χλαμυδίων είναι η σιωπηρή παρουσία τους _ χωρίς συμπτώματα _ σε ποσοστό 30-80% στον άνδρα.

Συνήθεις κλινικές εκδηλώσεις είναι η ουρηθρίτιδα, η προστατίτιδα, η τραχηλίτιδα, η πρωκτίτιδα και η ορθοκολίτιδα (κυρίως στους ομοφυλόφιλους). Η πιο σημαντική επιπλοκή είναι η στειρότητα, που επισυμβαίνει στις γυναίκες ύστερα από προσβολή των σαλπίγγων.

Η διάγνωση γίνεται κυρίως με αναζήτηση των μικροβίων από τις βλάβες. Οι εξετάσεις αίματος δεν βοηθούν ιδιαίτερα στη διάγνωση. Η θεραπεία βασίζεται σε αντιβιοτικά και, ανάλογα με το σκεύασμα, διαρκεί συνήθως αρκετές ημέρες.

Πρέπει να τονισθεί ότι η λοίμωξη από χλαμύδια αρκετά συχνά συνυπάρχει με άλλη λοίμωξη μεταδιδόμενη σεξουαλικά, και γι' αυτό απαιτείται ταυτόχρονη θεραπεία.

Λοιμώξεις από ιούς

* Έρπητας 2 (HSV-2). Εμφανίζεται κυρίως στις πρώτες σεξουαλικές επαφές και παρουσιάζει συμπτώματα μόνο στο ένα τρίτο των περιπτώσεων.

Ύστερα από επώαση 2-7 ημερών εμφανίζονται πολλαπλές φυσαλλίδες σε κόκκινη βάση, η μία κοντά στην άλλη, σαν στεφάνι, και συνοδεύονται από κάψιμο και πόνο. Εμφανίζονται στην κεφαλή και στη βάλανο του πέους, στα χείλη του αιδοίου, στον κόλπο, στον τράχηλο, στο περίνεο, στους γλουτούς, στον πρωκτό και την γύρω περιοχή.

Αυτές οι βλάβες γρήγορα εξελκώνονται (δημιουργούν πληγές). Σπάνια μπορεί να συνυπάρχει μηνιγγοεγκεφαλίτιδα, προσβολή του στόματος, των δακτύλων ή του οφθαλμού. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται σε περίπτωση προσβολής εγκύου από HSV, λόγω κινδύνου προσβολής του εμβρύου. Χαρακτηριστικό πρόβλημα των ερπητικών λοιμώξεων είναι οι υποτροπές.

Η διάγνωση είναι κυρίως κλινική. Η απομόνωση του ιού είναι δύσκολη και οι ειδικές εξετάσεις αίματος (ορολογικές - αναζήτηση αντισωμάτων) βοηθούν κυρίως στην επιβεβαίωση της πρώτης λοίμωξης.

Η θεραπεία των προσβολών στα γεννητικά όργανα απαιτεί την χορήγηση αντιϊκών φαρμάκων, που δεν προλαμβάνουν τις υποτροπές. Σε περίπτωση υποτροπής, απαιτείται εκ νέου θεραπεία. Εάν οι υποτροπές είναι περισσότερες από έξι ετησίως, απαιτείται θεραπεία 6-12 μηνών.

Σε περίπτωση εγκυμοσύνης και HSV-2, απαιτείται θεραπεία της εγκύου πριν τον τοκετό και διενέργεια του τοκετού με καισαρική τομή.

* Ηπατίτιδες. Ο ιός της ηπατίτιδας Α αποβάλλεται από τα κόπρανα και μπορεί να μεταδοθεί σεξουαλικά με ειδικές πρακτικές όπως στοματο-πρωκτικές ή με επαφές δακτύλων - πρωκτού - στόματος. Ο χρόνος επώασης είναι 2-6 εβδομάδες και εκδηλώνεται με κούραση, πόνους στην κοιλιά, εμέτους καθώς και κιτρίνισμα των ματιών και του σώματος (ίκτερος). Η νόσος θεραπεύεται από μόνη της και απαιτείται ανάπαυση. Προληπτικά, σε ειδικές κατηγορίες ατόμων, προβλέπεται εμβολιασμός.

Ο ιός της ηπατίτιδας Β μπορεί να μεταδοθεί σεξουαλικά, κυρίως με το σπέρμα, τα υγρά του κόλπου και του τραχήλου, καθώς και με το σάλιο που περιέχει αίμα. Ο χρόνος επώασης είναι 4-28 εβδομάδες και στο 90% των περιπτώσεων η νόσος μπορεί να μην έχει συμπτώματα. Στο 10% των περιπτώσεων όπου αναπτύσσονται συμπτώματα, παρατηρείται αδυναμία, εύκολη κόπωση, ανορεξία, κοιλιακοί πόνοι, έμετοι, κίτρινα μάτια - δέρμα (ίκτερος).

Εργαστηριακά διαπιστώνονται παθολογικές εξετάσεις για το ήπαρ (μη φυσιολογικά επίπεδα τρανσαμινασών) και θετικό το αντιγόνο του ιού (HBVAg). Σε ένα ποσοστό 10% η νόσος θα καταστεί χρόνια, ενώ ένα ποσοστό θα αναπτύξει κίρρωση ή ηπατοκυτταρικό καρκίνο.

Στις καλοήθεις περιπτώσεις οξείας νόσου δεν απαιτείται ειδική θεραπευτική αγωγή, παρά μόνον ανάπαυση. Ειδική αγωγή με αντιϊκά απαιτείται στις χρόνιες μορφές.

Ο εμβολιασμός είναι πλέον υποχρεωτικός στην Ελλάδα στα βρέφη, ενώ στους ενήλικες συνιστάται σε συντρόφους χρονίων φορέων, σε άτομα με εναλλαγές σεξουαλικών συντρόφων, στους ομοφυλόφιλους και σε ειδικές κατηγορίες εργαζομένων.
* AIDS. Ο κύριος τρόπος μετάδοσης του ιού HIV είναι η σεξουαλική οδός και είναι υπεύθυνη σε ποσοστό μεγαλύτερο από 90%. Αυτή η μετάδοση πραγματοποιείται σε επαφές ετεροφυλοφιλικές ή ομοφυλοφιλικές με άτομο που έχει προσβληθεί από τον ιό. Παράγοντες όπως η σεξουαλική επαφή διά του πρωκτού με λύσεις συνεχείας του δέρματος (τραυματισμός) ή των βλεννογόνων, αιμορραγία ή ύπαρξη άλλου σεξουαλικά μεταδιδόμενου νοσήματος ευνοούν την μετάδοση.

Θα πρέπει να τονισθεί ότι και μία μόνο σεξουαλική επαφή μπορεί να είναι υπεύθυνη για τη μετάδοση του ιού καθώς επίσης ότι μπορεί να υπάρχει μετάδοση διά του στόματος - γεννητικών οργάνων.

Ύστερα από 2-6 εβδομάδες από τη «μόλυνση» μπορεί να εμφανισθούν συμπτώματα στο 50% των ασθενών, αλλά δεν είναι ειδικά και μοιάζουν με ιογενή λοίμωξη. Τα πιο συχνά συμπτώματα είναι πυρετός, μυαλγίες, αρθραλγίες, φευγαλέο εξάνθημα, διάρροιες, διογκώσεις λεμφαδένων και σπάνια εκδηλώσεις από τον εγκέφαλο (εγκεφαλίτιδα) ή τα νεύρα.

Η διάγνωση γίνεται με την αναζήτηση ειδικών αντισωμάτων έναντι του ιού (με το τεστ Elisa HIV) 3-4 εβδομάδες μετά την ύποπτη επαφή. Πάντοτε απαιτείται επιβεβαίωση με ένα άλλο τεστ (το Western–Blot).

Θεραπεία έναντι του ιού απαιτείται μόνο σε προχωρημένα στάδια της νόσου ή όταν εργαστηριακά διαπιστωθεί σημαντική προσβολή του ανοσοποιητικού συστήματος (τα επίπεδα των κυττάρων του ανοσοποιητικού CD4 είναι κάτω από 350 κύτταρα /μl).

Η καθολική χρήση του προφυλακτικού σε κάθε τρόπο σεξουαλικής επαφής, από την έναρξή της, αποτρέπει με ασφάλεια τη μετάδοση.

Παρασιτικές λοιμώξεις

Η λοίμωξη από τριχομονάδες θεωρείται η πιο συχνή λοίμωξη μεταδιδόμενη σεξουαλικά. Καταγράφονται περίπου 180 εκατομμύρια περιπτώσεις κάθε χρόνο παγκοσμίως. Ο χρόνος επώασης είναι 4-30 ημέρες.

Στις γυναίκες, σε ποσοστό 15-20%, δεν παρατηρούνται συμπτώματα. Όταν αυτά εμφανίζονται, παρουσιάζονται με κολπίτιδα, με αποβολή υγρών, συχνά με κνησμό, με ουρηθρίτιδα ή άλγος κατά τη συνουσία. Οι επιπλοκές είναι ασυνήθεις, με τοπικές επεκτάσεις της λοίμωξης, ενώ σπανιότερα συμβαίνουν σαλπιγγίτιδες, αποβολές, πρώιμος τοκετός.

Στους άνδρες, σε ποσοστό 90% παρουσιάζονται χωρίς συμπτώματα. Όταν εμφανίζονται, είναι αυτά της ουρηθρίτιδας (εκροή υγρού από την ουρήθρα), αποβολή πρωινής σταγόνας από την ουρήθρα που λερώνει το εσώρουχο και κνησμός.

Η διάγνωση επιτυγχάνεται με απομόνωση του παρασίτου από το έκκριμα. Η θεραπεία επιτυγχάνεται με αντιβιοτικά και απαιτείται ταυτόχρονη θεραπεία του (ή της) ερωτικής συντρόφου.

Μυκητιάσεις

Είναι αρκετά συχνές λοιμώξεις με πιο έκδηλα συμπτώματα στη γυναίκα, που συνίστανται σε κνησμό, διόγκωση - οίδημα γεννητικών οργάνων, αποβολή από τον κόλπο λευκοαιματηρού υγρού και άλγος κατά τη συνουσία.

Στον άνδρα περιορίζονται σε ερυθρότητα και κνησμό της βαλάνου.

Η διάγνωση γίνεται με αναζήτηση των μυκήτων στο αποβαλλόμενο υγρό και η θεραπεία είναι με αντιμυκητιασικά, τα οποία χορηγούνται και στους δύο ερωτικούς συντρόφους.

Πως να προστατευθείτε

Τα μέτρα προστασίας από τις λοιμώξεις που μεταδίδονται σεξουαλικά συνοψίζονται στην αλλαγή του τρόπου της σεξουαλικής συμπεριφοράς. Αυτό συμπεριλαμβάνει την αποχή, τη μείωση σεξουαλικών συντρόφων, την αμοιβαία πίστη μεταξύ των ζευγαριών και την απόλυτη χρήση προφυλακτικού από την αρχή της σεξουαλικής πράξης.

Επίσης συνιστάται καθολικός εμβολιασμός έναντι της ηπατίτιδας Β, καθώς και εμβολιασμός των νεαρών γυναικών έναντι του HPV.

Επιπρόσθετα, θα πρέπει να είμαστε ενήμεροι για την έγκαιρη προσφυγή σε γιατρό για αναγνώριση, διάγνωση και θεραπεία της λοίμωξης σε μας τους ίδιους καθώς και του σεξουαλικού συντρόφου μας. Έχουμε απόλυτη ευθύνη της ενημέρωσης των σεξουαλικών μας συντρόφων ώστε να περιορισθούν οι βλαπτικές συνέπειες στην υγεία τους αλλά και να μειωθεί η μετάδοση στον υπόλοιπο πληθυσμό.

Ο Μάριος Κ. Λαζανάς είναι παθολόγος-λοιμωξιολόγος, διευθυντής Γ΄ Παθολογικού Τμήματος Μονάδας Λοιμώξεων, Κοργιαλένειο-Μπενάκειο Νοσοκομείο Ελληνικού Ερυθρού Σταυρο

Πηγή : ΤΑ ΝΕΑ Περιοδικό Τρίτη Ηλικία

http://ygeia.tanea.gr/default.asp?pid=8&ct=9&articleID=5821&la=1

Το σεξ δεν είναι απλώς μια ανθρώπινη ανάγκη, αλλά μια θαυμάσια άσκηση, ένα υπέροχο καταπραϋντικό και ένα εξαίρετο τονωτικό του οργανισμού! Ακούγεται απίστευτο; Και όμως, μελέτες έχουν δείξει πως η καλή σεξουαλική ζωή ωφελεί με πολλούς τρόπους την ψυχοσωματική υγεία, αναφέρουν βρετανοί επιστήμονες.
Στη συνέχεια παρατίθενται μερικά από τα οφέλη που παρέχει, με βάση τα ευρήματα μελετών.

Επιβραδύνει το γήρας

Τα επιστημονικά στοιχεία δείχνουν πως το σεξ αποτελεί αληθινό ελιξίριο της νεότητας. Ο δρ Νταίηβιντ Ουήκς, κλινικός νευροψυχολόγος στο Βασιλικό Νοσοκομείο του Εδιμβούργου, μελέτησε 3.500 ανθρώπους ηλικίας 18 έως 102 ετών, οι οποίοι έδειχναν νεώτεροι από την ηλικία τους, σε μια προσπάθεια να μάθει το μυστικό της νιότης τους. Το συμπέρασμα του ήταν ότι έκαναν 50% περισσότερο σεξ απ' ότι οι μέσοι συνομήλικοί τους, ενώ ειδικά οι γυναίκες είχαν και περισσότερους οργασμούς.

«Αποδίδουμε το εύρημά μας στο ότι όταν αισθανόμαστε ικανοποίηση, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής, ο οργανισμός εκκρίνει τις επονομαζόμενες χημικές ουσίες της ευεξίας _ δηλαδή ενδορφίνες και ανθρώπινη αυξητική ορμόνη», εξηγεί ο δρ Ουήκς. «Οι ουσίες αυτές είναι γνωστό πως επιβραδύνουν την διαδικασία του γήρατος. Οι μεν ενδορφίνες ελαττώνουν το στρες και έτσι ωφελούν τον τρόπο λειτουργίας του σώματος, η δε ανθρώπινη αυξητική ορμόνη μειώνει το λίπος και αυξάνει τον μυϊκό ιστό γεγονός που χαρίζει σφριγηλότητα στο σώμα».

Χαρίζει αυτοπεποίθηση

Η αγκαλιά μετά το σεξ παρέχει ένα έντονο συναίσθημα σιγουριάς και ικανοποίησης, που με τη σειρά του τονώνει την εικόνα που έχει κανείς για τον εαυτό του. «Αν ένας άνθρωπος έχει μια σχέση γεμάτη αγάπη, το σεξ μπορεί να διεγείρει την αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθησή του», λέει η ψυχολόγος και ειδική σε θέματα σχέσεων Ντενίζ Νόουλες. «Η ασφάλεια που αισθάνεται κανείς μετά το σεξ είναι αλληλένδετη με την εμπιστοσύνη που νιώθει για το ταίρι του. Έτσι, κάθε φορά που γίνεται η ερωτική πράξη, αναπτύσσεται ένα αίσθημα ευεξίας, το οποίο συμβάλλει στο να αντιμετωπίζει κανείς θετικά την ζωή και τον εαυτό του».

Γυμνάζει το σώμα

«Το σεξ μπορεί να βελτιώσει την αντοχή και τον μυϊκό τόνο, καθώς και να ενισχύσει το καρδιαγγειακό σύστημα», λέει ο προσωπικός προπονητής Μάτ Ρόμπερτς. «Για να παράσχει, όμως, μακράς διαρκείας οφέλη, πρέπει να είναι έντονο και να διαρκεί τουλάχιστον 15 λεπτά κάθε φορά».
Μπορεί κανείς εύκολα να διαπιστώσει αν... γυμνάσθηκε καλά, παρατηρώντας τον καρδιακό παλμό και την αναπνοή του. «Αν η καρδιά του κτυπά γρήγορα και η αναπνοή του είναι "κομμένη", τότε έχει ασκηθεί σκληρά», προσθέτει.

Και αν όλ' αυτά δεν είναι επαρκές κίνητρο για εσάς, σκεφθείτε ότι αν κάνετε σεξ τρεις φορές την εβδομάδα επί έναν χρόνο, μπορείτε να κάψετε έως 30.000 θερμίδες, κατά τον κ. Ρόμπερτς. Και οι θερμίδες αυτές αναλογούν σε 8,5 κιλά χαμένο σωματικό λίπος!

Καταπραΰνει τον πόνο

«Όχι απόψε αγάπη μου, έχω πονοκέφαλο» είναι η συνήθης, προαιώνια δικαιολογία για όσους θέλουν να αποφύγουν το σεξ. Ωστόσο, αν όντως έχετε πονοκέφαλο, το σεξ μπορεί να είναι αυτό ακριβώς που χρειάζεστε.
«Οι περισσότεροι πονοκέφαλοι ανήκουν στην κατηγορία των επονομαζομένων κεφαλαλγιών τάσης, οι οποίες αποδίδονται στην μυϊκή ένταση», λέει ο δρ Ουήκς. «Μετά το σεξ οι μυς χαλαρώνουν και απελευθερώνονται ενδορφίνες, οι οποίες εκτός από ουσίες της ευεξίας είναι και τα φυσικά αναλγητικά του σώματος, έχοντας δράση παρόμοια με αυτήν ενός ήπιου παυσίπονου φαρμάκου».

Το σεξ συνιστάται επίσης σε περιπτώσεις ήπιου πόνου στη μέση, καθώς η χαλάρωση που επιφέρει μπορεί να δράσει καταπραϋντικά στους τεντωμένους μυς.

Καταπολεμά το στρες

Όταν μια στρεσογόνος μέρα πλησιάζει προς το τέλος της, το σεξ είναι πιθανότατα το τελευταίο που έχετε στο μυαλό σας. Εν τούτοις, μπορεί να αποδειχθεί πολύτιμο για την καταπολέμηση του στρες.

«Το καλό σεξ προκαλεί ένα έντονο συναίσθημα αγαλλίασης και χαλάρωσης», λέει χαρακτηριστικά ο δρ Στήβεν Πάλμερ, ομότιμος καθηγητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σίτυ, στο Λονδίνο. «Όταν συμβαίνει αυτό, αυξάνεται μεταξύ άλλων και η παραγωγή τεστοστερόνης, με αποτέλεσμα να αμβλύνεται το στρες».

Ενισχύει την ανοσία

Η δρ Άντζελα Κλάου, από το Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Ουέστμινστερ, πιστεύει πως το σεξ μπορεί να διεγείρει το ανοσοποιητικό σύστημα.
«Οι ευχάριστες εμπειρίες, όπως η μουσική και το σεξ, αυξάνουν την παραγωγή αντισωμάτων στον βλεννογόνο του στόματος, του κόλπου, των πνευμόνων και της γαστρεντερικής οδού, εμποδίζοντας την διέλευση των ιών και των βακτηρίων», εξηγεί. «Ειδικά στη διάρκεια του σεξ, αυξάνεται η παραγωγή της ανοσοσφαιρίνης Α σε όλο το σώμα, με αποτέλεσμα να προστατεύεται ο οργανισμός από πλήθος λοιμώξεων, ακόμα και από το κρυολόγημα ή την γρίπη».

Συμβάλλει στην διατήρηση της σχέσης

Καθώς περνάνε τα χρόνια και αυξάνονται οι υποχρεώσεις, το σεξ μπορεί να επιτελέσει σημαντικό ρόλο στην διατήρηση και την αναθέρμανση της σχέσης. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, στο Σαν Φρανσίσκο, ανακάλυψαν ότι όσο περισσότερο σεξ κάνει ένα ζευγάρι, τόσο πιο αγαπημένο είναι. Και αυτό, διότι μετά τον οργασμό εκκρίνονται ορμόνες, όπως η οξυτοκίνη, οι οποίες ευνοούν τα συναισθήματα τρυφερότητας και αγάπης.

http://ygeia.tanea.gr/default.asp?pid=8&ct=98&articleID=6428&la=1